Nahdlatul Ulama is van mening dat de oude visie die geworteld is in de klassieke fiqh-traditie, namelijk het streven om alle moslims te verenigen onder één wereldwijde auspiciën of kalifaatstaat, moet worden vervangen door een nieuwe visie in het voordeel van de mensheid.
De droom om opnieuw een kalifaatstaat te stichten–waarbij door moslims wordt aangenomen dat deze hen wereldwijd kan verenigen–zonder rekening te houden met de relatie met niet-moslims, is niet iets dat moet worden bevochten of nagestreefd. Dit is recentelijk bewezen door pogingen om een ISIS-staat te vestigen; dit soort inspanningen eindigen in chaos en zijn in strijd met de hoofddoelen van de religie ofwel maqashidusy sharia, die worden weerspiegeld in vijf principes: bescherming van het leven, religie, intellect, het gezin en eigendommen.
In feite botsen de pogingen om een kalifaatstaat te herstellen duidelijk met deze belangrijke doelen van deze religie. Dit komt omdat dit soort inspanningen instabiliteit veroorzaakt en de sociaal-politieke orde ondermijnt. Sterker nog, zelfs als ze uiteindelijk slagen, zullen deze inspanningen ook leiden tot de ineenstorting van het systeem van natiestaten en gewelddadige conflicten veroorzaken die de meeste regio’s van de wereld zullen treffen. De geschiedenis laat chaos zien omdat oorlog uiteindelijk altijd gepaard gaat met wijdverbreide vernietiging van gebedshuizen, verlies van mensenlevens, vernietiging van moraal, gezinnen en eigendommen.
Volgens Nahdlatul Ulama is de meest geschikte en effectieve manier om het welzijn van moslims wereldwijd, “al-ummah al-islamiyah” te realiseren, het welzijn en voordeel van de hele mensheid te versterken, zowel moslims als niet-moslims, en het erkennen van broederschap tussen alle mensen als het nageslacht van Adam, “ukhuwah basyariyah“.
De Verenigde Naties en haar handvest zijn inderdaad onvolmaakt en het moet worden erkend dat het vandaag nog problemen kent. Het VN-Handvest was echter vanaf het begin bedoeld als een middel om een einde te maken aan de zeer destructieve oorlogen en barbaarse praktijken die de internationale betrekkingen in de geschiedenis van de mensheid hebben gekenmerkt. Daarom kunnen het VN-Handvest en de VN zelf de meest solide en best beschikbare basis zijn voor het ontwikkelen van een nieuwe fiqh om een vreedzame en harmonieuze toekomst van de menselijke beschaving hoog te houden.
In plaats van te dromen en te proberen alle moslims te verenigen in één wereldstaat, namelijk de kalifaatstaat, heeft Nahdlatul Ulama een andere weg gekozen: door moslims uit te nodigen om een nieuwe visie na te streven, een nieuw discours over fiqh te ontwikkelen. Een fiqh dat in staat is uitbuiting van identiteit en de verspreiding van haat tussen groepen te voorkomen; solidariteit en wederzijds respect voor verschillen tussen mensen, culturen en naties in de wereld weet te voeden; en steun biedt aan de geboorte van een wereldorde die werkelijk rechtvaardig en harmonieus is. Een orde gebaseerd op respect voor de gelijke rechten en waardigheid van ieder mens. Het is een dergelijke visie die de belangrijkste doelstellingen van de sharia daadwerkelijk doet ontstaan.
***
Dit transcript is een aanbeveling van de Internationale Conferentie over Beschaving Fiqh I die werd voorgelezen tijdens het hoogtepunt van de receptie van het 1 Eeuwig-bestaan van NU in Sidoarjo op 7 februari 2023, voorgelezen door Kh. Mustofa Bisri en Yenny Wahid. Naar het Nederlands vertaald door Ahmad Aaman bin Naf’an Al Japari bin Sulchan.